Omgaan met bestuurdersvermoeidheid

Demo aanvragen Meer informatie⁠

Twee vermoeide bestuurders bespreken hun dag op het wagenpark

Het beheer van bestuurdersvermoeidheid en de veiligheid van het wagenpark gaan hand in hand. Vermoeidheid leidt tot tragere reactietijden, verminderd beoordelingsvermogen en verhoogde ongevalrisico's, vooral op lange, monotone routes. Bent u op zoek naar belangrijke strategieën om bestuurdersvermoeidheid te verminderen? Bekijk deze pagina voor inzichten over het verminderen van vermoeidheidsgerelateerde veiligheidsrisico's, van naleving en inroostering tot tools voor wagenparkbeheer.

Inzicht in bestuurdersvermoeidheid en veiligheidsrisico's

Vrachtwagenbestuurder is vermoeid en gaapt achter het stuur

Wist u dat bij 40% van slaapgerelateerde ongevallen bedrijfsvoertuigen betrokken zijn? Zoals uit deze andere statistieken van de Britse verkeersveiligheidsorganisatie Brake blijkt, is bestuurdersvermoeidheid een ernstig probleem voor wagenparken:

1 op de 8 bestuurders geeft toe wel eens in slaap te vallen achter het stuur
Naar schatting is 10-20% van de ongevallen wereldwijd te wijten aan bestuurdersvermoeidheid
De kans dat bestuurders achter het stuur in slaap vallen is 20 keer zo hoog om 6.00 uur dan om 10.00 uur

Om te weten hoe u de veiligheidsrisico's van bestuurdersvermoeidheid kunt beperken, is het belangrijk om te begrijpen wat de oorzaak ervan is. Volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) zijn enkele van de meest voorkomende factoren achter vermoeidheid achter het stuur:

Lange werktijden en lange aaneengesloten ritten: onderzoek wijst uit dat lange onafgebroken rijtijden en onregelmatige diensten de oorzaken van vermoeidheid zijn
Onregelmatige diensten en nachtarbeid: ploeg‑ of nachtdiensten veroorzaken vermoeidheid, vooral tijdens piekmomenten in het circadiaanse ritme
Onvoldoende slaap of slechte slaapkwaliteit: omgaan met tekort aan nachtrust verhoogt het risico op fouten en ongevallen
Monotone of langdurige routen zonder pauze: monotone taken zonder stimulatie leiden sneller tot vermoeidheid

Het is ook interessant om te onderzoeken hoe leeftijd en geslacht meespelen in vermoeidheidsbeheer. In Nederland zijn mannen aanzienlijk oververtegenwoordigd in verkeersslachtoffers door fatigue-gerelateerde ongevallen: in 2023 was 72 % van de verkeersdoden een man, en bij 20–50‑jarigen liep dit percentage op tot zo’n 80 %. Daarnaast lopen jonge mannen (18–24 jaar) per gereden kilometer tot vijf keer meer kans op een ernstig ongeval dan oudere bestuurders, wat hun kwetsbaarheid – ook bij vermoeidheid – benadrukt.

Naleving van de regels voor rijtijden en tachografen

Vrachtwagenchauffeur gebruikt zijn tachograaf voor rijtijden

Vanaf nu tot en met juli 2026 treden er nieuwe regels voor slimme tachografen in werking. Volgens deze regels moet uw wagenpark verbeterde tachografen of versie 2-systemen installeren, zodat autoriteiten de tachograafgegevens op afstand kunnen controleren en het aantal stops voor aflezingen kunnen verminderen. De regels zorgen er ook voor dat bestuurders voldoende rust krijgen en veilig blijven (waardoor uw wagenparkbedrijf boetes kan voorkomen).

Regels voor rijtijden en verplichte pauzes

Bestuurders van zware bedrijfswagens moeten na 4,5 uur een pauze van 45 minuten nemen. Door de regels voor rijtijden na te leven, waarborgt u de veiligheid van uw bestuurders, alle weggebruikers en de reputatie van uw wagenpark. Hieronder volgt een overzicht van het maximumaantal uren dat uw bestuurders achter het stuur mogen zitten:

1 dag: Ze mogen maximaal 9 uur per dag en twee keer per week 10 uur per dag rijden
1 week: Ze mogen elke week maximaal 56 uur rijden
2 weken: In een periode van twee weken mogen ze maximaal 90 uur rijden

Het is essentieel dat u en uw bestuurders regelmatig pauzes inplannen om vermoeidheid te voorkomen. Meer informatie over pauzes en het naleven van de regels voor rijtijden.

Digitale tachografen en wagenparknaleving

Digitale tachografen registreren belangrijke gegevens zoals rijtijd, snelheid en afstand. Deze systemen zijn daarom essentieel om de resterende rijtijden bij te houden.

Van nu tot en met juli 2026 vereisen nieuwe regels de installatie van verbeterde tachografen of versie 2-systemen voor wagenparken. Met versie 2 van de slimme tachograaf kunnen autoriteiten tachograafgegevens op afstand controleren, waardoor het aantal stops voor aflezingen wordt verminderd. Meer informatie over tachograafsystemen en naleving.

Pauzes en het welzijn van de bestuurder ondersteunen

Bestuurder ligt te slapen in zijn vrachtwagen

Het welzijn van de bestuurder wordt vaak beschouwd als een ondergeschikt punt van zorg. Maar zoals alle hierboven vermelde statistieken aantonen, is het welzijn van de bestuurder cruciaal voor de veiligheid van het wagenpark en daarom moet er meer prioriteit aan worden gegeven. Hieronder volgen enkele eenvoudige manieren waarop uw wagenpark kan bijdragen aan de rust en het welzijn van bestuurders.

Neem onderwerpen over welzijn en rust op in trainingsprogramma's over veiligheid

Geef bestuurders praktische tips om alert te blijven achter het stuur. Omgaan met vermoeidheid kan heel eenvoudig zijn: vermijd zware maaltijden tijdens pauzes, doe korte dutjes tijdens lange ritten en pak een volledige nachtrust vóór het rijden. In Nederland vallen regels over rij- en rusttijden onder het Arbeidstijdenbesluit vervoer, waarin wordt vastgelegd hoe lang bestuurders mogen rijden en wanneer rust verplicht is. Deze regels zijn bedoeld om vermoeidheid te voorkomen en de verkeersveiligheid te vergroten.

Stimuleer bestuurders om gezond te eten en voldoende te drinken

Voor professionele bestuurders is het niet altijd mogelijk om drie keer per dag zittend een gezonde maaltijd te eten. Maar u kunt hen wel stimuleren om maaltijden buiten de cabine te nuttigen en snackopties te kiezen die hun energie op peil houden, zoals appels, walnoten, volkoren crackers en kaas. Het spreekt voor zich dat bestuurders ook voldoende moeten drinken: onderzoek toont aan dat een licht gedehydrateerde bestuurder twee keer zoveel fouten maakt.

Optimaliseer routes en stel realistische roosters voor bestuurders op

Lang weg zijn bij hun gezin is een van de redenen waarom bestuurders hun baan opzeggen. Draag bij aan de tevredenheid en rust van bestuurders door roosters te maken die ervoor zorgen dat ze regelmatig naar huis kunnen. Efficiënte orderplanning betekent dat uw bestuurders meer gedaan krijgen zonder dat ze overbelast raken. Dat gezegd hebbende, kan het leven onderweg onvoorspelbaar zijn. Wees flexibel en zorg dat u een back-upplan heeft, zodat u en uw bestuurders onverwachte gebeurtenissen eenvoudig kunnen aanpakken.

Technologie gebruiken om vermoeidheid van bestuurders te beheren

Bestuurder bekijkt zijn rijdata op een tablet

Geavanceerde telematica en technologieën in het voertuig kunnen een grote bijdrage leveren aan het beheer van bestuurdervermoeidheid. Wij raden ten zeerste de volgende oplossingen aan.

Professionele navigatie: Houd uw bestuurders op de snelste en veiligste routes, zodat ze op tijd en zonder stress aankomen
Tachograafsoftware: Leef de regels voor rijtijden van bestuurders na en automatiseer downloads om de productiviteit te maximaliseren
Videotelematica: Krijg een volledig beeld van verkeersincidenten en detecteer mogelijke vermoeidheid van de bestuurder met dashcams met AI-ondersteuning
Coachingtools voor bestuurders: Vergroot de veiligheid door bestuurders feedback te geven in de cabine, zodat ze hun rijgedrag in realtime kunnen aanpassen

Ontdek een uitgebreid assortiment oplossingen voor wagenparkveiligheid en naleving.