Przejażdżka samochodem, zwłaszcza po pięknych obszarach z dala od zgiełku miast i zakorkowanych ulic może być satysfakcjonującym doświadczeniem. Jednak mieszkańcy miast, zwłaszcza tych większych, są narażeni na negatywne skutki użytkowania samochodów.
Chociaż spaliny samochodowe nie są ani jedynym, ani głównym źródłem smogu, to jednak mają one znaczący wpływ na jakość powietrza w dużych miastach, zwłaszcza w godzinach szczytu, gdy koncentracja zanieczyszczeń pochodzenia komunikacyjnego jest wysoka.
Emisja spalin – na czym polega to zjawisko?
Emisja spalin to proces wydzielania się gazów i cząsteczek stałych do atmosfery jako produktów spalania paliw wewnętrznych i zewnętrznych, takich jak benzyna, olej napędowy, węgiel, drewno czy gaz ziemny. Spalanie to odbywa się w silnikach pojazdów, urządzeniach grzewczych, elektrowniach, a także w procesach przemysłowych. Emisje te zawierają szereg substancji szkodliwych dla zdrowia ludzi i środowiska, w tym dwutlenek węgla (CO2), tlenki azotu (NOx), tlenki siarki (SOx), węglowodory (HC), cząsteczki stałe (PM), monooksyd węgla (CO), oraz inne związki organiczne i nieorganiczne.
Z tego powodu, emisja spalin jest przedmiotem regulacji i norm prawnych na całym świecie, mających na celu ograniczenie ilości szkodliwych substancji dostających się do atmosfery. Stosowanie nowoczesnych technologii, takich jak filtry cząsteczek stałych, katalizatory, systemy oczyszczania spalin, a także rozwój alternatywnych paliw (elektrycznych, wodorowych) są ważnymi kierunkami działań mających na celu redukcję emisji spalin i minimalizację ich negatywnego wpływu na środowisko naturalne i zdrowie ludzi.
Czym są unijne normy emisji spalin?
Unijne normy emisji spalin zostały ustanowione w celu ograniczenia negatywnego wpływu zanieczyszczeń emitowanych przez pojazdy mechaniczne na środowisko. Są to regulacje ustanawiane przez Unię Europejską, określające limity emisji szkodliwych substancji w spalinach dla nowych pojazdów z silnikami spalinowymi. Limity te różnią się w zależności od typu pojazdu, inne standardy emisji dotyczą samochodów osobowych, inne samochodów ciężarowych czy autokarów.
Normy emisji spalin EURO – tabela
Wartości emisji spalin dla samochodów osobowych z silnikiem benzynowym
| Norma | Homologacja nowych modeli | Pierwsza rejestracja na terenie UE | Tlenek węgla CO (g/km) | Węglowodory HC (g/km) | Tlenki azotu NOx (g/km) | Węglowodory + tlenki azotu HC+NOx (g/km) | Masa cząstek stałych PM (g/km) | Liczba cząstek stałych PN (1/km) | Maksymalna emisja cząstek stałych PM10 z klocków hamulcowych i opon |
| Euro 1 | 1.07.1992 | 1.01.1993 | 2,72 (3,16) | – | – | 0,97 (1,13) | – | – | – |
| Euro 2 | 1.01.1996 | 1.01.1997 | 2,2 | – | – | 0,5 | – | – | – |
| Euro 3 | 1.01.2000 | 1.01.2001 | 2,3 | 0,2 | 0,15 | – | – | – | – |
| Euro 4 | 1.01.2005 | 1.01.2006 | 1,0 | 0,1 | 0,08 | – | – | – | – |
| Euro 5 | 1.09.2009 | 1.01.2011 | 1,0 | 0,1 | 0,06 | – | 0,005 | – | – |
| Euro 6 | 1.09.2014 | 1.09.2015 | 1,0 | 0,1 | 0,06 | – | 0,005 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 6c | 1.09.2017 | 1.09.2018 | 1,0 | 0,1 | 0,06 | – | 0,0045 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 6d TEMP | 1.09.2017 | 1.09.2019 | 1,0 | 0,1 | 0,06 | – | 0,0045 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 6d | 1.01.2020 | 1.09.2021 | 1,0 | 0,1 | 0,06 | – | 0,0045 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 7 | 1.07.2030 | 1,0 | 0,1 | 0,06 | – | 0,0045 | 6,0 x 1011 | 7 mg/km |
Wartości emisji spalin dla samochodów osobowych z silnikiem Diesla
| Norma | Homologacja nowych modeli | Pierwsza rejestracja na terenie UE | Tlenek węgla CO (g/km) | Węglowodory HC (g/km) | Tlenki azotu NOx (g/km) | Węglowodory + tlenki azotu HC+NOx (g/km) | Masa cząstek stałych PM (g/km) | Liczba cząstek stałych PN (1/km) | Maksymalna emisja cząstek stałych PM10 z klocków hamulcowych i opon |
| Euro 1 | 1.07.1992 | 1.01.1993 | 2,72 (3,16) | – | – | 0,97 (1,13) | 0,14 (0,18) | – | – |
| Euro 2 | 1.01.1996 | 1.01.1997 | 1,0 | – | – | 0,7 | 0,08 | – | – |
| Euro 3 | 1.01.2000 | 1.01.2001 | 0,66 | – | 0,5 | 0,56 | 0,05 | – | – |
| Euro 4 | 1.01.2005 | 1.01.2006 | 0,5 | – | 0,25 | 0,3 | 0,025 | – | – |
| Euro 5 | 1.09.2009 | 1.01.2011 | 0,5 | – | 0,18 | 0,23 | 0,005 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 6 | 1.09.2014 | 1.09.2015 | 0,5 | – | 0.08 | 0,17 | 0,005 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 6c | 1.09.2017 | 1.09.2018 | 0,5 | – | 0.08 | 0,17 | 0,005 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 6d TEMP | 1.09.2017 | 1.09.2019 | 0,5 | – | 0.08 | 0,17 | 0,005 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 6d | 1.01.2020 | 1.09.2021 | 0,5 | – | 0.08 | 0,17 | 0,005 | 6,0 x 1011 | – |
| Euro 7 | 1.07.2030 | 0,5 | – | 0.08 | 0,17 | 0,005 | 6,0 x 1011 | 7 mg/km |
Od normy emisji spalin EURO 1 do EURO 7
Norma emisji spalin Euro 1
Norma emisji spalin EURO 1 została wprowadzona w Unii Europejskiej w 1992 roku, a zaczęła obowiązywać od początku 1993 roku i dotyczyła samochodów osobowych oraz lekkich pojazdów użytkowych. Norma ta wprowadziła ograniczenia emisji tlenków węgla (CO), węglowodorów (HC) oraz tlenków azotu (NOx) i wymagała spełnienia limitów emisji przez pojazdy przed ich wprowadzeniem na rynek. Producenci aut zostali zobowiązani do montowania w nowych samochodach katalizatorów.
Norma emisji EURO 1 była pierwszym krokiem w kierunku ograniczania emisji spalin z pojazdów mechanicznych, a jej zastosowanie doprowadziło do wprowadzenia coraz bardziej restrykcyjnych norm w kolejnych latach.
Norma emisji spalin Euro 2
W 1997 roku zaczęła obowiązywać nowa norma – EURO 2. Norma ta była kontynuacją normy EURO 1 i wprowadzała bardziej rygorystyczne wymagania dotyczące emisji spalin. Norma EURO 2 wprowadzała również po raz pierwszy wymagania dotyczące emisji cząstek stałych (PM). Postawiła również większe wymagania w stosunku do silników Diesla. Tego rodzaju silniki mogły emitować o 65% mniej tlenków węgla niż przy normie EURO 1.
Norma emisji spalin Euro 3
Norma Euro 3 obowiązywała od 2001 roku. Była pierwszą z różnymi limitami emisji spalin dla silników benzynowych i silników Diesla. Wprowadzenie normy EURO 3 było kolejnym ważnym krokiem w redukcji emisji spalin z pojazdów i wpłynęło na rozwój technologii silników i systemów oczyszczania spalin.
Norma emisji spalin Euro 4
Norma Euro 4 weszła w życie w 2006 roku. Norma ta wprowadziła jeszcze bardziej restrykcyjne wymagania dotyczące emisji tlenku węgla niż normy poprzednie. Zwolniła jednak pojazdy z silnikiem iskrowym (benzynowe) ze standardów emisji cząstek stałych PM.
Norma emisji spalin Euro 5
W 2009 roku wprowadzono normę EURO 5, natomiast zaczęła obowiązywać od 2011 roku. Dla silników wysokoprężnych pięciokrotnie zmniejszono dopuszczalną emisję cząstek stałych. Wskutek tej normy we wszystkich nowych autach z silnikami wysokoprężnymi pojawiły się filtry cząstek stałych (DPF).
Norma emisji spalin Euro 6
To aktualnie obowiązująca norma emisji spalin, którą wprowadzono w 2014 roku. Norma Euro 6 przechodziła kolejne modyfikacje w 2018 (Euro 6c), 2019 (Euro 6d Temp) oraz 2021 roku (Euro 6d). Norma Euro 6d Temp (norma tymczasowa) dotyczyła przede wszystkim zmiany sposobu wykonywania testów – przygotowania samochodów przez producentów do nowego pomiaru emisji spalin. W 2022 roku weszła w życie norma 6d ISC-FCM. Aby dowiedzieć się więcej o tej normie przeczytaj nasz artykuł: Unijne przepisy w zakresie emisji CO2 w pojazdach spalinowych – co warto wiedzieć?.
Norma emisji spalin Euro 7
Rozporządzenie Euro 7 zostało przyjęte przez Radę Unii Europejskiej w kwietniu 2024 roku. Oznacza to, że nowe prawo wejdzie w życie 20 dni po publikacji w Dzienniku Urzędowym. Nowe normy będą stopniowo obejmować kolejne kategorie pojazdów. W zależności od rodzaju pojazdu będzie obowiązywał okres przejściowy:
- od 30 miesięcy – w przypadku nowych samochodów osobowych i dostawczych;
- do 60 miesięcy – w przypadku nowych autobusów, samochodów ciężarowych i przyczep.
Rozporządzenie wprowadzające normę Euro 7 utrzymuje warunki testów i pułapy emisji obecnie obowiązującej normy Euro 6 dla samochodów osobowych i dostawczych. Wprowadza jednak limity dla emisji cząstek stałych PM10. Obecnie norma Euro 6 określa normę emisji większych cząstek – PM23.
Norma Euro 7 oznacza także zastrzeżenie norm emisji spalin z autobusów i ciężarówek, a także szczegółowe limity dotyczące emisji cząstek stałych z klocków hamulcowych i opon.
Ponadto na podstawie przepisów wprowadzony zostanie również paszport środowiskowy pojazdu, który będzie zawierał informacje na temat efektywności środowiskowej w momencie rejestracji samochodu, takie jak limity emisji zanieczyszczeń, emisje CO2, zużycie paliwa i energii elektrycznej, zasięg elektryczny, trwałość akumulatora. Zatem norma Euro 7 obejmie także producentów samochodów elektrycznych.
Jakie są kary za nieprzestrzeganie unijnych norm emisji?
Limit emisji spalin wynosi obecnie 95g CO2/km. W razie niespełnienia tej normy, na producentów czekają wyjątkowo surowe kary. Na ten moment producent danego modelu musi zapłacić karę w wysokości 95 euro za każdy gram CO2 ponad normę od wszystkich sprzedanych aut. W skali tylko jednego koncernu i jego całej sprzedaży kara może sięgać milionów lub nawet i miliardów euro.
Telematyka a lepsze dostosowanie do norm emisji spalin
Nowoczesne rozwiązania telematyczne dla flot odgrywają kluczową rolę w transformacji branży transportowej, przyczyniając się do ograniczenia emisji CO2 i innych spalin. Te technologie, łącząc się z coraz bardziej wydajnymi silnikami spalinowymi, stają się nie tylko narzędziem do ochrony środowiska, ale również sposobem na optymalizację kosztów operacyjnych firm transportowych, zwłaszcza tych związanych z paliwem.
Raport Webfleet dotyczący emisji CO2 zapewnia kompleksowy wgląd w ilość CO2 bezpośrednio emitowaną przez pojazdy w Twojej flocie. Wykorzystywana metodologia obliczania jest certyfikowana przez TÜV Rheinland i zapewnia szczegółowe informacje o tym, ile CO2 emitują Twoje pojazdy. Raport ten nie tylko pomoże Ci spełnić wymagania regulacji takich jak nowa dyrektywa unijna CSRD, ale dostarczy też informacje o tym, w jaki sposób, gdzie i dlaczego Twoja flota emituje CO2.
Zaawansowane systemy telematyczne umożliwiają szczegółowy monitoring pojazdów w czasie rzeczywistym, co przekłada się na lepsze zarządzanie flotą i optymalizację tras. Dzięki temu możliwe jest nie tylko skrócenie czasu przejazdów, ale również redukcja zużycia paliwa oraz emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Przykładowo, algorytmy analizujące styl jazdy kierowców mogą wskazywać na potrzebę korekty zachowań, które niekorzystnie wpływają na efektywność paliwową, takie jak gwałtowne przyspieszanie czy hamowanie.
Nowoczesna telematyka przyczynia się również do zwiększenia bezpieczeństwa na drodze dzięki funkcjom takim jak monitorowanie stanu technicznego pojazdów oraz systemom ostrzegania przed potencjalnymi niebezpieczeństwami. Ponadto, rozwiązania te ułatwiają zarządzanie czasem pracy kierowców, zapewniając zgodność z obowiązującymi przepisami dotyczącymi czasu jazdy i odpoczynku. Łatwiejsza obsługa tachografu cyfrowego, automatyczne rejestrowanie czasu pracy i odpoczynku, a także szybka i wygodna wymiana danych z urządzeniami to tylko niektóre z korzyści, jakie niosą za sobą systemy telematyczne.
W kontekście ochrony środowiska, integracja nowoczesnych silników spalinowych z systemami telematycznymi umożliwia realizację strategii eco-drivingu. Poprzez analizę danych i odpowiednie szkolenia kierowców, firmy mogą znacznie zmniejszyć swoje ślady węglowe, jednocześnie poprawiając swoją efektywność operacyjną.
Podsumowując, nowoczesne rozwiązania telematyczne w połączeniu z innowacjami w dziedzinie silników spalinowych stanowią potężne narzędzie w walce z emisją szkodliwych substancji. Przynoszą one nie tylko korzyści środowiskowe, ale również ekonomiczne, poprawiając efektywność operacyjną i bezpieczeństwo firm transportowych oraz ich pracowników. Dzięki tym technologiom, branża transportowa staje się bardziej zrównoważona i przyjazna dla środowiska, co ma kluczowe znaczenie w kontekście globalnych wyzwań ekologicznych.
Normy emisji spalin a zarządzanie flotą
Przepisy unijne dotyczące norm emisji spalin EURO dotyczą przede wszystkim producentów samochodów – w tym również aut ciężarowych i TIR. Kierownicy i właściciele flot muszą jednak pamiętać o nadchodzących zmianach, planując inwestycje w firmach transportowych. Dzięki rozwiązaniom Webfleet mogą monitorować poziom emisji spalin poszczególnych pojazdów we flocie, zmniejszać zużycie paliwa, a dzięki specjalnym raportom (OptiDrive) mogą poznać styl jazdy poszczególnych kierowców i zachęcać ich do bardziej ekonomicznej jazdy lub przesiadać się na pojazdy elektryczne we flocie. W ten sposób, podejmując działania mające na celu zmniejszenie emisji CO2, firmy posiadające floty pojazdów mogą już dziś zacząć chronić środowisko.
ZWIĘKSZ POTENCJAŁ SWOJEJ FLOTY EV
Pobierz nasz bezpłatny e-book, aby uzyskać informacje na temat rozwijającego się rynku pojazdów elektrycznych, a także wskazówki dotyczące wydajnego i efektywnego dodawania pojazdów elektrycznych do swojej floty.
